dringen + duinen

Strategische gebiedsagenda Katwijkse kust

Het is ‘dringen’ in de kustzone van Katwijk. Strand, duin, binnenduin en de kustpolders vormen vanuit het perspectief van vastgoedontwikkeling, (vrijetijds-)economie, ecologie en energiewinning een aantrekkelijk ensemble. Hoe kunnen de toekomstige ontwikkelingen hier strategisch op inspelen?

Aanleiding

Katwijk ontleent veel van zijn kwaliteiten aan zijn ligging aan zee, maar ook aan belangrijke relaties met het achterland, de Oude Rijn, de Metropoolregio’s en de naburige kustgemeenten. Hierdoor heeft de regio veel potentie, maar er zijn ook een aantal grote opgaven die in de nabije toekomst een aanspraak zullen doen op het landschap, zoals verdere kustversterking en de energietransitie.

Ambities en afwegingen

Deze gebiedsagenda heeft als doel om, vooruitlopend op de omgevingsvisie, voor de gemeente Katwijk de ambities en ruimtelijke kwaliteitsprincipes voor het Katwijkse kustgebied in beeld te brengen. Het product moet ook kunnen dienen als afwegingskader om de verschillende aanspraken op het kustgebied, tot 2030 én op de lange termijn, te kunnen afwegen op basis van de Katwijkse kwaliteitsambities.

Het kustlandschap is allesbepalend voor de aantrekkingskracht van Katwijk aan Zee

De gevarieerde opbouw van de kleinschalige badplaats met de aangrenzende grote duincomplexen en de poldergebieden is de grootste waarde voor (de toekomst van) de Katwijkse kust en zal in alle toekomstige ontwikkelingen een belangrijke rol spelen.

Aanpak

De overkoepelende opgave is gedestilleerd uit bestaande visies en beleid, én de ontwikkelingen in de regio. Op basis van de bestaande kernmerken van de kustzone zijn een aantal gebiedsgerichte opgaven geformuleerd voor Katwijk. Vier perspectieven laten vervolgens zien hoe toekomstige initiatieven hieraan kunnen bijdragen.

Resultaat

Kwaliteiten en waarden

Veel van de kernkwaliteiten van Katwijk zijn te herleiden tot de sterke landschappelijke eenheden in de kuststrook en de overgangen hier naartoe vanuit de stad. Daarnaast zijn er vele attracties in en rond Katwijk en is de bereikbaarheid met de auto door de parkeergarage in het Dijk in Duin sterk verbeterd.

De kernkwaliteiten van Katwijk (v.l.n.r.): badplaats met gastvrije karakter en woonkwaliteit; de riviermonding en het maritieme karakter; verwevenheid van tuin en dorp; de bereikbare kust

Bescherming

De ligging in de duinen en aan de Oude Rijn brengt veel kwaliteiten met zich mee, maar ook een flink aantal beschermingsregimes. Om de ambities van Katwijk tot ontwikkeling te kunnen brengen, moeten we rekening houden met de regimes die hier op de omgeving rusten. Onder andere cultuurhistorie, waterveiligheid en -winning en natuurbescherming spelen een grote rol.

Dynamiek

Er zijn al verschillende plannen en initiatieven in ontwikkeling in de kustzone, zoals het herstel van het Savoy Hotel en het ontwikkelen van een Limesroute. Dit sluit aan bij de ambities die de agenda voor de lange termijn vormen, zoals het vergroten van het (eco)recreatieaanbod. De langetermijnopgaven die echter ook voor een grote verandering in het gebruik van de kustzone kunnen zorgen, zijn de klimaat, energie en water(veiligheids) opgaven. In de onderstaande potentiekaart zijn alle ontwikkelingen, ambities en opgaven samengevoegd om zo een beeld te krijgen waar er het meeste op de Katwijkse kust afkomt en waar de potenties voor de kustzone liggen.

Thema’s en opgaven

De vier belangrijkste thema’s voor de Katwijkse Kust zijn: het verbreden van het mobiliteitsaanbod, het versterken van de landschappelijke inbedding/identiteit van de kustzone, investering in duurzame energie en het benutten van de kustversterking als volgende stap in de ontwikkeling, zoals bij het kustwerk ook is gebeurd. Dit vertaalt zich in de volgende vier gebiedsgerichte opgaven: de verdere ontwikkeling van het strand, de dijk in duin en de boulevard; de ontwikkeling van het uitwateringskanaal en Oude Rijn zone; en het ontwikkelen van de een overgangszone bij zowel de Coepelduynen als bij het duingebied Berkheide.

Vier verbeeldingen

Voor vier kustzones waar in de nabije toekomst waarschijnlijk ontwikkeling gaat plaatsvinden is nadrukkelijk geen ontwerp gemaakt. In plaats daarvan is middels een doorsnede een potentiële ontwikkelingsrichting verbeeld. Aan de hand hiervan kan voor toekomstige plannen worden bepaald of ze verenigbaar zijn met het geschetste perspectief voor de zones.

Het inpassen van een parkeerplaats en een overgangszone in de woonwijk richting de duinen kan een waardevolle aanvulling op de bestaande kalkrijke jonge en grijze duinen vormen

Strategische opgaven voor de Katwijkse Kust

De belangrijkste opgave voor Katwijk als badplaats is om op basis van de aanwezige kwaliteiten te groeien en tegelijkertijd vanuit dezelfde kwaliteiten in te spelen op ontwikkelingen in de regio en zo zelfs kwaliteiten toe te voegen. Hierbij gaat het onder andere om ontwikkelingen op het gebied van toerisme, economie, bereikbaarheid en openbare ruimte.

Doorkijk naar de omgevingsvisie

In de omgevingsvisie moeten nadere keuzes voor een bepaalde groeirichting worden gemaakt. Aan de hand daarvan zal moeten worden onderzocht hoe het ruimtelijke raamwerk de gekozen groeirichting op een strategische manier mogelijk kan maken, op basis van de huidige stedenbouwkundige en landschappelijke kwaliteiten uit deze gebiedsagenda.