Industrieel + Duurzaam
Het wordt steeds drukker en gezelliger op de Wagenwerkplaats, thuisbasis van H+N+S Landschapsarchitecten. De braakliggende terreinen van de voormalige werkplaats van de NS lenen zich uitstekend voor een mix van functies waaronder ook woningbouw. In 2018 zal de aanbestedingsprocedure van start gaan en zullen woningen en andere stedelijke voorzieningen worden ontwikkeld. H+N+S en Imoss ontwierpen samen in opdracht van de NS en de gemeente Amersfoort het Masterplan.
In 2000 sloot de Wagenwerkplaats na een kleine eeuw haar deuren. Aanvankelijk was de gedachte om alles te slopen, maar vanaf 2002 kwam de Stichting Industrieel Erfgoed in de Stad Amersfoort (Siesta) in actie voor het behoud van de werkplaats. De omvang, de ligging in de stad en de uitstraling van de monumenten maken de Wagenwerkplaats tot de perfecte ontwikkellocatie voor stedelijk wonen, werken en recreëren.
Het circa 16 hectare grote terrein grenst aan de noordzijde aan de wijk Soesterkwartier. De restauratie van de inmiddels monumentale gebouwen en werkplaatsen vond plaats van 2007 t/m 2015. De eerste gebruikers en pioniers streken neer. Deze gebruikers zorgden voor sfeer en identiteit op de Wagenwerkplaats. Naast het gebruik van de gebouwen ontstond er ook een gebruik van de omliggende terreinen, de zogenaamde ‘pauzelandschappen’.
HET GEBIED WORDT OMGEVORMD TOT EEN UITNODIGEND STADSDEEL
De opdrachtgever voor het masterplan is NS Stations als eigenaar van het gebied. “De voormalige werkplaats van de Nederlandse Spoorwegen, de Wagenwerkplaats, heeft alles om uit te groeien tot het creatieve en verbindende hart van de stad Amersfoort.’’ Het masterplan schetst een toekomstvisie en wordt vervolgens vertaald naar een nieuw bestemmingsplan, dat zal worden opgesteld door de gemeente Amersfoort.
Om tot een gedragen masterplan te komen hebben de NS en de gemeente Amersfoort meerdere openbare bijeenkomsten georganiseerd waarbij gebruikers en bewoners mee konden praten en denken. Naast het Masterplan is tevens een duurzaamheidsvisie opgesteld die input leverde voor het masterplan.
In het masterplan staan het industriële karakter en de spoorwegidentiteit voorop. Dit uit zich zowel in de stedenbouwkundige structuur, de openbare ruimte als in de architectuur. Het plan reageert op de spooromgeving door de langgerekte ontwikkelvelden parallel aan de sporen. De nieuwe stedelijke ontwikkeling wordt vrijgehouden van het industrieel erfgoed door het vrijspelen van grote groene tussenruimtes, de ‘landschappelijke zones’.
De verbindende groenstructuur zorgt voor samenhang tussen de verschillende plandelen van het masterplan. Een doorgaande fietsverbinding én een doorgaande wandelverbinding vormen hierbij de hoofdaders. Beide langgerekte verbindingen als ook de woonstraten worden zo groen mogelijk ingericht.
Ter plaatse van de landschappelijke zones dijt ‘het groene spoor’ uit tot parkachtige ruimtes met een multifunctioneel karakter waar ets- en wandelverbindingen met elkaar worden verbonden. De open groene ruimtes bieden voldoende ruimte voor verblijf en voor het laten plaatsvinden van (spontane of zorgvuldig geplande) tijdelijke activiteiten.
De nieuwe Wagenwerkplaats heeft alle aspecten in zich die je van een moderne woonwijk mag verwachten. Zo biedt de ligging van de Wagenwerkplaats kansen voor de ontwikkeling van nieuwe, energieneutrale vervoersconcepten. De auto is te gast in het gebied. Parkeren gebeurt grotendeels ondergronds. De robuuste groenstructuur zorgt ervoor dat hemelwater kan worden opgevangen en gein geïnfiltreerd in de bodem.
Het nieuwe masterplan is in 2017 vastgesteld. Het daarop volgende nieuwe bestemmingsplan wordt begin 2018 verwacht. Vervolgens zal een aanbestedingsprocedure in gang gezet worden. Het CPO-project Soesterhof zal naar verwachting als eerste ontwikkeld worden. Het Ruimtelijk Kwaliteits Team (RKT) zal de uiteindelijke plannen sturen en toetsen.
Voor de beeldkwaliteit is gekozen om geen dichtgetimmerd plan te maken maar om ruimte te laten aan architecten en ontwikkelaars om een eigen invulling te geven aan de beoogde beelkwaliteitsambities. Op dit moment werken H+N+S en Imoss aan een inrichtingscatalogus met ontwerpprincipes, die meegenomen zal worden in de contractvorming.
Het Railinfra opleidingscentrum is als eerste nieuwbouw pionier op de wagenwerkplaats. Het voorplein van het Railcenter, ontworpen door H+N+S Landschapsarchitecten, sluit qua inrichting en materiaalgebruik aan op zowel de huidige als de toekomstige situatie. De prunussen in de cortenstalen bakken stonden afgelopen maand al flink te bloeien. Een mooie eerste indruk van de toekomstige inrichting van de Wagenwerkplaats.
Voormalig medewerker Astrid Bennink
