Terugblik op 2023/vooruitblik 2024

Op 1 maart vierden we de 34e verjaardag van ons bureau. Tijd om even stil te staan met een terugblik op de afgelopen tijd en een vooruitblik op dit jaar. Natuurlijk wordt dit bericht nog altijd overschaduwd door het onverwachte overlijden van Jandirk Hoekstra, waarover hier meer. Onze eerste vooruitblik zal dan ook een focus zijn op 31 mei, wanneer we een herinneringsbijeenkomst houden voor Jandirk, met allen die zich met hem en met H+N+S verbonden voelen.

2023 was een mooi jaar vol beweging

Hieronder een kort overzicht van de highlights van vorig jaar:

• Toetreding vier associate partners. Sinds 1 juli 2023 zijn Frank Talsma, Gepke Heun, Jaap van der Salm en Marijne Beenhakker als associates nauw betrokken bij de strategische koers van het bureau. Zij zijn allen al vele jaren aan H+N+S verbonden. Ook in hun nieuwe rol blijven de associates zich gewoon als vakman/-vrouw inzetten voor een beter en mooier Nederland.
• Winnaar Eo Wijers regio Rijn-Maasmonding. H+N+S Landschapsarchitecten en Palmbout Urban Landscapes maakten samen met ARK Rewilding Nederland en enkele andere partners een plan voor een toekomstbestendige Rijn-Maasmonding. Ons plan is in september door de jury van de 12e editie van de Eo Wijers prijsvraag uitgeroepen tot winnaar voor de regio Rijn-Maasmonding.
• Drie H+N+S projecten werden opgenomen in het jaarboek Stedenbouw en Landschapsarchitectuur in 2023: het Centrumgebied NP De Hoge Veluwe (categorie ‘De ideale buitenruimte’), Getijdenpark Eiland van Brienenoord/Maaspoint WaterWoud (categorie ‘De rafelrand’) en de Visie voor een Toekomstbestendige Utrechtse Heuvelrug en Gooi- en Vechtstreek (categorie ‘Een stap voorwaarts’).
• Ook in België vielen we in de prijzen. Park Belle Vue in Leuven, een ontwerp in samenwerking met Artgineering en ARA, ontving de publieksprijs publieke ruimte 2023. Daarnaast vielen we in de prijzen met het LABO RUIMTE onderzoek naar de ‘De Droge Delta’. Dit onderzoek naar ‘ruimtelijke hefbomen’ in de strijd tegen waterschaarste in Vlaanderen is bekroond in de categorie Design Research van de Henry van de Velde Awards 2024, een prestigieuze designprijs in België.
• Diverse projecten verlieten onze tekentafel of werden buiten gerealiseerd. Zo werd in het najaar van 2023 Landgoed De Hooge Riet in Ermelo opgeleverd na vele jaren van planvorming. De vernieuwing van voormalig sanatorium De Hooge Riet is een inspirerend voorbeeld van hoe rijksmonumentaal erfgoed met een nieuwe functie duurzaam kan worden getransformeerd in een levendige woongemeenschap. Voor Natuurkracht, een coalitie van natuurorganisaties, deden we ontwerpend onderzoek naar natuurlijke maatregelen die bijdragen aan het vasthouden en vertragen van water in het stroomgebied van de Geul. Als de aanbevelingen op het rapport voortvarend worden opgepakt is het gebied van de Geul beter voorbereid op zware regenval en droge zomers. In ons eigen Amersfoort is het eerste deel van het natuurproject Melksteeg gerealiseerd, waarmee een ecologische verbinding is gerealiseerd van de Utrechtse Heuvelrug naar de Eemvallei. Het tweede deel van dit project wordt in 2024 uitgevoerd. In 2023 startte ook de uitvoering van het dijkversterkingsprojecten Stadsdijken Zwolle en Tiel-Waardenburg.
• Ons aanbestedingsontwerp voor de dijkversterking Arcen, in 2023 opgesteld binnen de Dijkzone Alliantie in samenwerking met Next en Trafique, werd door Waterschap Limburg hoog gewaardeerd. Begin 2024 kwam het bericht dat de Dijkzone Alliantie werd toegelaten tot de één op één fase.
• Ondertussen werd in 2023 hard doorgewerkt aan veel projecten. We testten samen met de beheerder van Waterschap Rivierenland hoe onze strategie voor een biodiverse en kruidenrijke grasdijk bij de dijkversterking bij Wolferen-Sprok in de praktijk uitpakt. Het geleerde passen we weer toe bij dijkversterking Neder-Betuwe waar we inmiddels ook van start zijn gegaan. We maakten in 2023 samen met De Zwarte Hond het stedenbouwkundig plan en beeldkwaliteitsplan voor het al jaren braakliggende Halbertsma terrein in het Friese Grou. En we adviseerden de volkstuinders van VTV Ouder-Amstel in Amsterdam.
• Ten slotte zagen wij aan het eind van het jaar onze waterplannen in de nationale pers verschijnen als ingrepen die bij het hoge water van eind 2023 naar behoren bleken te werken. We halen niet elke dag het NOS-nieuws. Daar zijn we natuurlijk trots op.

Ook in de aanloop naar ons 35-jarig jubileum gaan we onverdroten verder met het sleutelen aan het landschap in Nederland en soms daarbuiten.

Wat zit er in het vat voor ’t nieuwe jaar?

• We gaan met onze partners FARO architecten, Palmbout urban landscapes en uitgeverij Blauwdruk een opvolger maken van ons Boek Landschappelijk Wonen dat we 12 jaar geleden uitbrachten. Het boek verdient actualisatie en daarnaast ook verbreding met de thema’s van vandaag. Dit betekent bijzondere aandacht voor drie thema’s: natuurinclusief ontwerpen/biodiversiteitsherstel, klimaatadaptatie en sociale inclusiviteit/ betaalbaarheid.
• Dit jaar wordt ons plan voor Den Eikenboom gerealiseerd, een horecagelegenheid op de Veluwe met een prachtige theetuin die we samen met Jacqueline van der Kloet ontwierpen. We werken daarnaast met volle kracht verder aan projecten als het Rivierklimaatpark bij Arnhem, de dijkversterkingen bij Buggenum en Arcen in Limburg en Neder-Betuwe langs de Waal om Nederland veilig en droog te houden. Uniek in Arcen is dat hier een 700 meter lange Vlotterkering gerealiseerd wordt, de langste zelfsluitende waterkering van Nederland. Is de kering niet omhoog, dan is de klep onderdeel van de tuin van de bewoners.
• Net gestart zijn we met het ontwerp voor een beeldentuin in het Gooi voor een privécollectie. Ook zijn we zojuist gestart met de landschappelijke inpassing voor een ‘schaapschuur’ met een zorgbestemming (voor mensen met dementie) op historisch landgoed Groot Hennekeler en het ontwerp voor het Boekenburgerbos aan de rand van Voorhout.
• Komend jaar zullen we ook weer te zien zijn op de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam. We werken aan plan voor de A16 als verbindende stedelijke weg door de oostflank van Rotterdam en daarnaast zal onze winnende Eo Wijers inzending Tweestromenland onderdeel uitmaken van een levendige tentoonstelling over de toekomst van de Rijn-Maasmonding.
• Ook zullen we de vorig jaar met de gemeente Rotterdam al in de grondverf gezette Leidraad Natuurinclusief Rotterdam door-ontwikkelen tot een interactieve webviewer, waarmee biodiversiteit structureel kan worden meegenomen bij de ontwikkeling van de stad.
• Met Vitens en onze partners uit het consortium LLEV zijn wij gestart met het Living Lab Strategisch Hart IJsselvallei: een proeftuin om het drinkwaterconcept van de toekomst in praktijk te ontwikkelen, te realiseren en de werking en impact ervan aan te tonen.
• We zijn uitgenodigd om deel te nemen aan de Nederlandse Disaster Risk Reduction & Surge Support (DRRS) missie naar Quelimane in Mozambique. De missie is bedoeld om te laten zien hoe met een geïntegreerde aanpak en #NatureBasedSolutions veerkracht voor de steden, gemeenschappen en ecosystemen kan worden bereikt.